De fiscale gevolgen van een uitleg-vaststellingsovereenkomst (FBN 2019/31)

25-07-2019 | Categorie: Literatuur

Als er onduidelijkheden in een uiterste wilsbeschikking zijn, dan wordt met uitlegging geprobeerd deze op te lossen (art. 4:46 BW). Uitlegging van een uiterste wilsbeschikking geschiedt door de rechter maar kan ook door de belanghebbenden gebeuren met een vaststellingsovereenkomst. In dit artikel wordt aan de hand van de uitspraak van rechtbank Zeeland-West-Brabant van 24 mei 2018 ingegaan op de fiscale gevolgen van een uitleg-vaststellingsovereenkomst. In het besluit van de Staatssecretaris van Financiën van 25 maart 2013 (nr. BLKB2013/88M) is vastgelegd in hoeverre de civielrechtelijke uitlegging van uiterste wilsbeschikkingen fiscaalrechtelijk wordt gerespecteerd in het kader van het toepassen van art. 30 SW. Uit deze bepaling vloeit voort dat er door een verwerping van een nalatenschap niet minder erfbelasting wordt geheven.
In de uitspraak gaat de rechtbank niet als zodanig in op de fiscale gevolgen van uitleg maar haalt twee arresten van de Hoge Raad (HR 3 februari 1954 en HR 3 december 1969) aan die gaan over gebeurtenissen die plaatsvinden na het openvallen van de nalatenschap. In beide arresten krijgt de partij die bij de vaststellingsovereenkomst ‘rechten’ opgeeft, een vergoeding. Uit deze arresten valt af te leiden dat als er een betwiste aanspraak op een nalatenschap wordt opgegeven en daartegenover een geldsom staat, voor de Successiewet sprake is van een verkrijging krachtens erfrecht. Het latere Banksaldo-arrest (HR 19 september 1990) laat zien dat de fiscus gehouden is aan een (civielrechtelijke) vaststellingsovereenkomst waarmee het testament wordt uitgelegd, indien dat testament inderdaad uitlegging behoefde, tenzij er sprake is van een schijnhandeling.
Kennelijk was de inspecteur in onderhavige casus met de partijen bij de vaststellingsovereenkomst van mening dat het testament uitleg behoefde en accepteerde de vaststellingsovereenkomst. Conform die vaststellingsovereenkomst werd terecht een aanslag voor de erfbelasting opgelegd.

Wanneer u een abonnement heeft op SDU Opmaat, dan kunt u middels onderstaande link het complete artikel raadplegen: artikel FBN 2019/31.