Bezwaarden en verwachters van een fideicommis: over aanvaarden en verwerpen, de legitieme portie, tijd en meerdere overgangen (KWEP 2023/19)

22-01-2024 | Categorie: Literatuur

In de praktijk komt het regelmatig voor dat een erfgenaam ‘meerdere hoedanigheden’ heeft als de testateur (de insteller) een fideicommissaire erfstelling heeft gemaakt. Er rijzen dan onder meer de volgende vragen:
of die ‘meerdere hoedanigheden’ (als bezwaarde en verwachter) met zich brengen dat de daarmee verbonden erfdelen afzonderlijk kunnen worden aanvaard en verworpen;
wat de samenhang van de afzonderlijke erfdelen met de legitieme portie is;
of een verkrijging als verwachter ook onder de ‘eigen’ tweetrapsmaking van die verwachter valt; en
wat het onderscheid is tussen de voorwaardelijkheid en de tijdelijkheid van de fideicommissaire erfstelling.
Een fideicommis met één bezwaarde en één verwachter kan al hoofdbrekens opleveren, laat staan een fideicommis met meerdere bezwaarden en verwachters, om nog niet te spreken van een fideicommis waarin sprake is van meerdere bezwaarden en verwachters en meerdere ‘overgangen’ van het vermogen. In dit artikel heeft de auteur getracht enig overzicht en inzicht te scheppen in de onderscheiden posities en de gevolgen daarvan voor het aanvaarden en verwerpen van die posities, voor de samenhang daarvan met de legitieme portie en in de kwestie of een ‘tweetrapsmaking’ in feite ook een drie-, vier- of, meer algemeen, meertrapsmaking kan zijn. Omdat een fideicommis zowel tijdelijke als voorwaardelijke aspecten heeft, moeten ook die aspecten goed van elkaar onderscheiden worden, met name als men spreekt van meerdere overgangen van het fideicommissaire vermogen.
 
Wanneer u een abonnement heeft op KWEP via Kluwer Navigator, dan kunt u middels de link het complete artikel raadplegen: artikel KWEP 2023/19.