Conclusie A-G Pauwels 25 augustus 2023, ECLI:NL:PHR:2023:733
25-09-2023 | Categorie: Jurisprudentie
Onzakelijk lening van bv vader aan bv zoon is schenking
A bv leent in 2007 € 166.670 aan B bv tegen 6% rente. De aandelen B bv zijn in handen van belanghebbende, de zoon van de aandeelhouder van A bv. Op 2 januari 2008 worden de leningen uitgebreid. De schuld wordt in 2014 kwijtgescholden. Belanghebbende en de Belastingdienst hebben op 8 november 2017 een vaststellingsovereenkomst (hierna: VSO) gesloten omtrent de fiscale gevolgen van de leningen en de kwijtschelding daarvan. In de VSO stelt de Belastingdienst dat het verstrekken van deze onzakelijke lening een schenking is van de vader van belanghebbende aan hem waarvan het heffingsmoment primair in het jaar van verstrekken (2007) ligt, subsidiair in het jaar van kwijtschelding (2014). In de VSO komen belanghebbende en de Belastingdienst overeen om het geschil voor te leggen aan de rechter. De Belastingdienst zal twee aanslagen schenkbelasting opleggen, waartegen belanghebbende bezwaar zal aantekenen. Helaas maakt belanghebbende te laat bezwaar tegen de aanslag schenkbelasting 2007.
Hof Arnhem-Leeuwarden oordeelt dat in 2007 sprake is van een schenking. Er is namelijk een rente van 6% afgesproken en het staat vast dat sprake is van een onzakelijke lening. Het hof wijst daarbij op jurisprudentie van de Hoge Raad. Voor de schenking voor het jaar 2014 geldt dat deze, op grond van het civiele recht, reeds in 2008 heeft plaatsgevonden. Het hof merkt hierbij ook nog op dat geen sprake is van een opschortende voorwaarde. De inspecteur maakt namelijk niet aannemelijk dat partijen (impliciet) hebben afgesproken dat de lening uit 2008 zou worden kwijtgescholden. Daarbij is van belang dat de kwijtschelding bijna zeven jaar na het verstrekken van de lening heeft plaatsgevonden. De rechtbank heeft de aanslag 2014 dan ook terecht vernietigd.
A-G Pauwels constateert dat belanghebbende te laat cassatieberoep heeft ingesteld. Inhoudelijk kan daarom alleen het cassatieberoep van de Staatssecretaris over de aanslag 2014 aan bod komen. De A-G concludeert dat de Staatssecretaris terecht betoogt dat het op 1 januari 2010 in werking getreden art. 1 lid 9 SW ook van toepassing is op een schenking onder opschortende voorwaarde die in 2008 is gedaan en waarvan de voorwaarde in 2014 is vervuld. Maar het hof heeft terecht geoordeeld dat het verstrekken van een onzakelijke lening niet is aan te merken als een schenking onder opschortende voorwaarde. Het cassatieberoep is daarom ongegrond.
Voor het geval de Hoge Raad een breder arrest wil wijzen, gaat de A-G in op de vraag of het verstrekken van een onzakelijke lening wel anderszins een schenking kan inhouden. De A-G is van mening (a) dat de opvatting van de Inspecteur onjuist is dat het verstrekken van een onzakelijke lening moet worden gezien als een gedeeltelijke kapitaalstorting, (b) dat een zakelijke kwijtschelding van een onzakelijke lening niet een schenking inhoudt, en (c) dat het verstrekken van een onzakelijke lening wel is aan te merken als een schenking van vruchtgebruik, waarop dan de waarderingsregels voor vruchtgebruik van toepassing zijn met inachtneming van een aftrek voor de berekende rente.
Meer informatie:
Naar jurisprudentie overzicht
